Relaxt de regie nemen over je zwangerschap en bevalling: het kan!

“Als jij je kindje op eigen kracht op de wereld kunt zetten hoeven anderen hun kracht niet aan te wenden om jou van je kindje te bevrijden.” Toen ik jaren geleden die quote voor het eerst las raakte hij me diep. Want is dat niet précies waar het in essentie om draait? Is dit niet het spanningsveld waar vrouwen keer op keer in belanden door de manier waarop we op dit moment de geboortezorg hebben georganiseerd?  

Ons vrouwenlichaam is er voor gemaakt om een kindje te verwekken, dragen, baren en te voeden. Zo heeft de natuur het geregeld, zo gaat het al sinds het begin der tijden en dat gaat in de meeste gevallen goed. En toch zien we dat de Nederlandse geboortezorg de afgelopen 15 jaar flink gemedicaliseerd is en protocollen een steeds centralere en prominentere rol innemen. Allemaal (goed) bedoeld om zoveel mogelijk risico’s uit te sluiten. Maar aan het het vermedicaliseren van een natuurlijk proces hangt ook een prijskaartje.

Protcollen versus maatwerk
De efficiency-slag en de medicalisering in de geboortezorg (door de zorgverzekeraars) gaan ten koste van het opbouwen van een vertrouwensrelatie tussen de vrouw en haar zorgverlener. Tijd, geld en cijfertjes (verantwoording) staan centraal in plaats van de mens. En door het gebrek aan écht contact varen vrouwen steeds minder op zichzelf en steeds meer op de (standaard) adviezen, de routine controles en de protocollen van de zorgverlener. De zorgverlener en de protocollen lijken het ‘werk’ te doen en als zwangere/barende lijkt je aandeel in het proces vooral het doorgeven van “wensen” en de door jouw gewenste “uitkomst”. Het is goed om in je achterhoofd te houden dat ook al zijn bepaalde onderzoeken, echo’s en protocollen al jaren niet meer weg te denken, dat dat niet automatisch betekent dat ze ook allemaal evidence-based zijn. En dat onderzoeken die op de juiste manier zijn opgezet en uitgevoerd zeker input kunnen leveren als je een beslissing dient te nemen, maar geen antwoord zullen geven over wat het beste is voor jou als individu en jouw kindje in jullie specifieke (medische) situatie. Wees kritisch en stel vragen: Leidt dit aantoonbaar tot betere resultaten voor moeder en kind? Onthoud: bevallen is altijd maatwerk. 

Medisch versus natuurlijk
Een ander gevolg van de medicalisering van de geboortezorg is dat er steeds minder ruimte lijkt te zijn voor het natuurlijke of voor bijzondere geboortewensen die afwijken van de standaard. Terwijl het proces van zwanger worden en zijn, bevallen en moeder en vader worden een belangrijke (levens) gebeurtenis is in het leven van de ouders, maar niet per definitie een medische gebeurtenis. Tuurlijk, soms heeft de natuur een beetje hulp nodig, maar het is belangrijk om zoveel mogelijk te blijven streven naar een natuurlijke benadering van zwangerschap en geboorte waarbij de (wensen van de) ouders centraal staan. Wat niet wil zeggen dat je alles moet afwijzen wat de medische wereld te bieden heeft. Wel dat je kritisch mag zijn op diens aandeel en rol in het grote geheel. Natuurlijk heeft een zorgverlener een hoop kennis en ervaring, maar het is aan jou om de beslissing(en) te nemen. Het is daarom belangrijk dat hij of zij volledige, ongekleurde informatie geeft op een niet sturende manier zodat jij in je eigen kracht én aan het roer blijft staan. Je mag jezelf echt gaan zien als de hoofdrolspeler en varen op je eigen wijsheid en gevoel.regie nemen over je zwangerschap en bevalling

Hoe beweeg je hier relaxt in mee zonder je eigenheid te verliezen?
In de ideale (geboorte)wereld zoals ik hem zie, is er bij aanvang van de relatie tussen zwangere en zorgverlener veel meer aandacht en coaching voor wat voor soort zorg een vrouw zelf wenst. De moeder en baby centraal en protocollen, richtlijnen en onderzoeken dienend. Binnen de beroepsnormen van de geboortezorg op dit moment nog een uitdaging om te realiseren, maar het is mogelijk en het gebeurt ook al op kleine schaal.

Voor iedereen die nog zorg ontvangt binnen het huidige systeem daarom wat handvatten. Want hoe kun je prettig bewegen binnen dit systeem (want je hoeft het kind ook niet met het badwater weg te gooien!) en toch voldoende bewegingsruimte behouden? Hoe maak je binnen alle onpersoonlijke protocollen en richtlijnen ruimte voor jou als persoon en jouw unieke geboortewensen? Hoe neem je regie zonder dat het op controle en spanning uitmondt?

In mijn optiek heb je als zwangere die zelf aan het roer wil staan 3 dingen nodig: een veilige basis in jezelf (1), met een dijk van een geboorteteam daaromheen (2), aangevuld met waardevolle kennis op wat je zelf diep van binnen eigenlijk al weet (3)

1. Een veilige basis in jezelf: Angsten, spanningen, controle en andere emoties/patronen die je in de weg zitten kijk je aan en laat je gaan. Angsten en weerstand t.a.v. bevallen, maar ook tegen de regie nemen over je eigen zwangerschap en bevalling. Angst maakt dat je niet meer objectief naar situaties kunt kijken en besluiten gebaseerd op angst zijn vaak niet de juiste. Vervelende ervaringen uit het verleden (bijv. een eerdere traumatische bevalling) of een vervelende situatie met zorgverleners maken dat je met een gekleurde bril naar je zwangerschap/bevalling kijkt. Door dit een plek te geven kun je onbevangen en open in je zwangerschap staan en naar de bevalling toe te leven. En tijdens de bevalling je rationele brein kunt laten rusten en kunt kiezen voor overgave. Meer lezen over hoe ik je kan helpen angst voor de bevalling om te buigen naar vertrouwen? Klik hier
2. Een dijk van een geboorteteam: Als zwangere/barende ben JIJ degene die het ‘werk’ doet, die gedurende de zwangerschap en de bevalling je lichaam en alle bijbehorende sensaties ervaart, die door een heel kwetsbaar proces heengaat. Jij bent expert van je eigen lichaam en wat daarbinnen gebeurt; niemand weet dat zo goed als jij. Niet te min zijn zorgverleners (en partners/familieleden, doula’s en zwangerschapsbegeleiders) die het natuurlijk geboorteproces en jouw visie, wensen en rechten respecteren goud waard! Niet als gids of leider, maar ter (praktische) ondersteuning en warme omhulling zodat jij nog meer in de overgave kunt
3. Kennis: waardevolle kennis van het natuurlijke geboorteproces, werkwijze en handelswijze binnen de geboortezorg (de zin en onzin van bepaalde controles/ handelingen/ onderzoeken) én kennis van je (juridische) rechten als gebruiker/afnemer van zorg maken dat je kansen op een geboorte waarop je tevreden terugkijkt enorm worden vergroot en dat je echt de regie kunt pakken.

Lees je dit en wil je dit graag samen verder uitwerken? Of vind je het fijn als ik meedenk hoe je dit in jouw situatie in de praktijk kunt brengen? Als gecertificeerd zwangerschapscoach ondersteun ik je graag met een luisterend hart, een open-mind en praktische raad en daad. Neem gerust contact met me op via email of dm!

regie nemen over je zwangerschap en bevalling